Een CAS-nummer is een numerieke aanduiding die door de Amerikaanse Chemical Abstracts Service (CAS) aan chemische stoffen wordt toegekend. Elk individueel nummer maakt de eenduidige identificatie van een stof mogelijk. Het is een van de meest gebruikte methoden ter wereld.
De Chemical Abstracts Service is een afdeling van de American Chemical Society en houdt een database bij van chemische verbindingen en sequenties. Op dit moment bevat de CAS-database meer dan 55 miljoen verschillende chemische verbindingen, zowel anorganische als organische. Elke invoer in de CAS-database wordt geïdentificeerd op basis van het CAS-register, of kortweg CAS-nummer.
Vroeger werden chemische stoffen vooral geïdentificeerd aan de hand van een groot aantal synoniemen. Ze bleken echter vaak onduidelijk, omdat de namen waren geconstrueerd volgens lokale conventies, die verwezen naar de structuur, oorsprong of chemische formule. Daarom kunnen sommige van de bekende stoffen talrijke historische, generieke of commerciële namen dragen.
CAS-nummers zijn gemaakt met het oog op eenvoud en regelmaat, zodat ze gemakkelijk doorzoekbaar zijn in databases. Het is een betrouwbare, internationale aanduiding die aan de specifieke stof wordt toegekend in verschillende nomenclatuur en disciplines, goedgekeurd door de wetenschappen, de industrie en regelgevende instanties.
Het formaat van CAS-nummers is als volgt: xxxxxxx-yy-z en mag maximaal 10 cijfers bevatten. Dit zijn reeksen van drie cijfers, gescheiden door koppeltekens. De eerste reeks kan variëren van twee tot zeven cijfers, de tweede heeft altijd slechts twee cijfers en de derde reeks bestaat uit een enkel cijfer.
Het laatste cijfer staat bekend als de controlesom, een cijfer dat wordt verkregen volgens een speciaal algoritme dat de gegevensintegriteit garandeert. In het geval van het CAS-nummer wordt de controlesom verkregen door het product van het eerste cijfer vermenigvuldigd met 1, het voorlaatste cijfer vermenigvuldigd met 2, het derde tot laatste cijfer vermenigvuldigd met 3 enz. (afhankelijk van het aantal cijfers in de aanduiding). Uit die som wordt de modulo 10 bepaald, waardoor het uiteindelijke CAS-nummercijfer wordt verkregen.
We kunnen dit zien aan de hand van water als voorbeeld, waarvan het CAS-nummer is: 7732-18-5.
Het eerste en tweede segment van het CAS-nummer hebben geen speciale betekenis. Ze nemen toe met de toevoeging van volgende stoffen aan het register.
Aan chemische verbindingen wordt ter identificatie een CAS-nummer toegekend. Houd er echter rekening mee dat het slechts een aanduiding is en niet het unieke karakter van het product. Een voorbeeld hiervan zijn de verschillende watervrije vormen van citroenzuur, die zijn gelabeld met hetzelfde CAS-nummer, hoewel verbindingen met verschillende hydratatieniveaus andere nummers kunnen hebben. Het toegekende nummer kan ook helpen bij het onderscheiden van stereo-isomeren van de gegeven verbinding. Glucose heeft twee vormen: L-glucose en D-glucose (dextrose). L-glucose, met CAS-nummer 921-60-8, is een spiegelreflectie van D-glucose, met het CAS-nummer 50-99-7.
CAS-nummer zoekmachine
CAS-nummer is een van de meest populaire methoden om stoffen te zoeken. Met het gebruik van deze aanduiding kan men er zeker van zijn wat de chemische verbinding in kwestie is. Er zijn gratis databanken beschikbaar, waarin via het CAS-nummer de naam, structuur of molecuulformule van de betreffende stof te vinden is, of omgekeerd.
De producten in het portfolio van PCC Group hebben ook CAS-nummers die zijn toegewezen aan de chemicaliën die ze bevatten. Om aan de vraag van de klanten te voldoen, is het Productportaal daarom aangepast aan de functionaliteit van een CAS-nummerbrowser. Er is een gespecialiseerde database gecreëerd met de nummers die aan alle producten zijn toegekend. Elk van hen bevat de basisinformatie over een chemische verbinding. Het is ook mogelijk om de structuur- en molecuulformule te bekijken. Dankzij de CAS-nummerbrowser kunnen klanten van PCC Group eenvoudig de chemische stoffen vinden die aan hun eisen voldoen.
