Na czym polega produkcja kosmetyków?

Większość ludzi na świecie każdego dnia stosuje różne rodzaje kosmetyków. Są to zarówno domowe kosmetyki naturalne, jak i produkty wytwarzane z wykorzystaniem zaawansowanych nanotechnologii czy technologii chemicznych, biochemicznych itd. Skąd biorą się kosmetyki i jak wyglądają poszczególne etapy ich produkcji? Poszukajmy odpowiedzi!

Opublikowano: 23-08-2023

Kosmetyki – towar luksusowy, znany już w starożytności

Pod pojęciem kosmetyków kryją się preparaty, przeznaczone do pielęgnacji ciała, twarzy, włosów i paznokci. To substancje o działaniu nawilżającym, regenerującym, upiększającym, dezodorującym itd. Znano je już tysiące lat temu! W starożytnych cywilizacjach Wschodu i Zachodu kosmetyki były dobrem luksusowym, na które stać było jedynie najbogatszych.

Dawniej kosmetyki wytwarzano głównie z roślin i minerałów. Technologia ich wyrobu była stosunkowo prosta. W minionych tysiącleciach nie obowiązywały jeszcze żadne, globalne czy lokalne standardy wytwarzania kosmetyków – robiono je jedynie na bazie receptur, przekazywanych z pokolenia na pokolenie. Najpierw zbierano surowce, a następnie dokonywano obróbki na przykład poprzez rozcieranie, rozgniatanie i mieszanie surowców. W końcowej fazie gotowe kosmetyki umieszczano w glinianych naczyniach, w muszlach i liściach. Gotowy wyrób trafiał na targowiska i do rąk odbiorców.

Od czego zaczyna się tworzenie kosmetyków?

Obecnie proces produkcji kosmetyków wygląda zupełnie inaczej, niż miało to miejsce w minionych epokach. Zanim bowiem jakikolwiek preparat trafi na rynek i do rąk konsumentów, producenci muszą spełnić szereg norm higieniczno-sanitarnych. Aby móc uruchomić produkcję kosmetyczną, nie wystarczy sam pomysł – należy jeszcze opracować i wielokrotnie przetestować autorską recepturę.

Właściwy proces tworzenia kosmetyku zaczyna się od badań laboratoryjnych i uzyskania potwierdzenia bezpieczeństwa produktu. Producent zobowiązany jest stworzyć stosowną dokumentację techniczną i wskazać właściwości preparatu, w tym działania niepożądane.

Jak wygląda produkcja własnych kosmetyków?

W ostatnich dwóch dekadach w Polsce znacząco wzrosło zainteresowanie kosmetykami naturalnymi. Coraz więcej osób chce je wytwarzać w warunkach domowych lub w niewielkich, lokalnych manufakturach – przeczytaj: jak zrobić domowe kosmetyki?. Jak wygląda produkcja własnych kosmetyków? W pierwszej kolejności należy opracować ich recepturę. Zwykle jest to żmudny proces, prowadzony metodą prób i błędów oraz wielokrotnych, powtarzalnych testów jakości, a także działania kosmetyku.

Gdy receptura jest już gotowa, można przystąpić do dalszych prac. Rozpoczyna się wówczas etap właściwej produkcji, pakowanie kosmetyków oraz etykietowanie. W zależności od skali przedsięwzięcia, producenci korzystają z własnych lub wynajętych linii produkcyjnych. Pomieszczenia, w których są wytwarzane kosmetyki, powinny oczywiście spełniać normy czystości i zasady GMP – Dobrej Praktyki Produkcyjnej. Oprócz nich potrzebne są również dedykowane urządzenia mieszające, które pozwalają na odpowiednią homogenizację oraz wymieszanie wybranych komponentów. Dzięki temu otrzymujemy masę o jednorodnej konsystencji, a sam proces jest kluczowym dla całej produkcji, gdyż od niego zależy spełnienie oczekiwań klienta oraz odpowiednich norm.

Pierwszym etapem produkcji kosmetyku jest tak naprawdę znalezienie potrzebnych nam surowców – substancji aktywnych, emolientów, konserwantów i innych składników (zobacz: skład kosmetyków), a także zaplanowanie ich dostaw oraz opakowań. Niestety często zdarza się, że potrzebne substancje nie są łatwo dostępne na polskim rynku, co wydłuża czas ich dotarcia do fabryki. Ponadto, kluczowym jest dokładne sprawdzenie ich daty i warunków zachowania przydatności, aby jak najlepiej rozplanować ich przechowywanie w celu maksymalnego wydłużenia ich możliwego użycia.

Ostatnią częścią procesu wytwórczego jest napełnianie masą kosmetyczną odpowiedniego opakowania, ich etykietowanie oraz pakowanie kolejnych partii. W tym etapie stosuje się wiele różnych urządzeń, takich jak urządzenia dozujące i rozlewające, tubiarki, zgrzewarki czy też etykieciarki. Żaden z etapów produkcji kosmetyków nie jest łatwy, również jeśli chodzi o etykietowanie i pakowanie. W dobie tysięcy produktów dostępnych na każdej sklepowej półce, konieczne jest przygotowanie takich etykiet i opakowań, aby były przyjemne dla oka oraz przyciągające klientów.

Produkcja kremów krok po kroku

Na liście najchętniej stosowanych na świecie kosmetyków znajdują się różne kremy o działaniu nawilżającym, odbudowującym, ochronnym itd. Jak powstają te popularne kosmetyki?

W pierwszej fazie produkcji inwestorzy oraz producenci opracowują projekt biznesowy i recepturę kremu o określonych właściwościach. Następnie trwają prace nad doborem najlepszych składników kremu, są to min.: humektanty, stabilizatory, konserwanty, substancje zapachowe itd. Laboranci drobiazgowo analizują, jakie powinny być idealne proporcje i skład preparatu. Gdy ostateczna receptura jest już gotowa, można uruchomić linię produkcyjną.

Kremy powstają etapami, w wyniku stopniowego łączenia roztworu wodnego z substancjami tłustymi. Jest to tak zwana faza emulgacji, w której tworzy się jednolita masa o określonej konsystencji. W kolejnych etapach do kremu stopniowo trafiają określone dodatki, takie jak: olejki zapachowe, witaminy czy minerały. Kolejnym etapem produkcji kremów jest ocena ich jakości oraz kwasowości. Gotowy produkt trafia do opakowań i jest dystrybuowany do hurtowni lub innych odbiorców.

Skąd brać surowce chemiczne i składniki do kosmetyków?

Każdy, kto zamierza uruchomić produkcję kosmetyków, powinien wiedzieć, że ich jakość zależy w dużej mierze od jakości surowców, z których powstają. Gdzie najlepiej zaopatrywać się w półprodukty do wyrobu kosmetyków? Profesjonalną chemię zawsze wybieraj bezpośrednio u renomowanych producentów, takich jak Grupa PCC lub u hurtowników. Są to firmy, dysponujące krajowymi i międzynarodowymi certyfikatami jakości oraz atestami w zakresie Dobrych Praktyk Produkcyjnych, a także Dobrych Praktyk Higienicznych.

Wysokiej jakości składniki do produkcji kremów, żeli czy mydeł znajdziesz też w sklepach internetowych. Wybierając dostawców online, zawsze dokładnie sprawdzaj ich wiarygodność. Upewniaj się, że surowce, które zamawiasz, mają świadectwa jakości, certyfikację typu: Cruelty Free, GMO Free czy Not Tested Od Animals.

Być może zamierzasz produkować naturalne, organiczne kosmetyki? Szukając dostawców, zawsze sprawdzaj, czy oferowane surowce są biodegradowalne i wytwarzane na bazie naturalnych składników. W identyfikacji jakości surowców pomogą Ci ekoznaki i oznaczenia graficzne, dostępne w kartach charakterystyki produktów. Wyszukiwarki nazw INCI oraz numerów CAS, znajdujące się na stronie Grupy PCC mogą Ci w dużej mierze ułatwić identyfikację interesujących substancji. Coraz częściej producenci wybierają naturalne składniki, takie jak hydrolaty, olejki eteryczne, zioła, woski roślinne, masła, glinki, octy ziołowe, ekstrakty roślinne, kwasy, naturalne żywice oraz kadzidła. Surowce pochodzenia roślinnego lub zwierzęcego są pozyskiwane z użyciem procesów fizycznych, takich jak ekstrakcja, mielenie, filtracja itp.

Przeczytaj również o kontraktowej produkcji kosmetyków.

Komponowanie formulacji kosmetycznej

Ze względu na coraz większą świadomość konsumentów w aspektach składów mas kosmetycznych, producenci są zmuszeni do tworzenia coraz to nowych, dobrze dobranych formulacji kosmetycznych. Dzięki szerokiej dostępności wielu nowych wysokiej jakości surowców, od producentów kosmetyków wymaga się bardzo dużej dbałości w wyborze składników. W zależności od typu interesującego nas produktu, komponowanie formulacji może się odrobinę różnić. Większość dostępnych obecnie na rynku produktów to emulsje. Oznacza to, że muszą one zawierać co najmniej trzy rodzaje składników – fazę wodną, fazę olejową oraz emulgator.

Darmowy ebook o kosmetykach
Opracowany przez ekspertów firmy PCC EXOL SA

Inne rodzaje kosmetyków to roztwory, takie jak tonik do twarzy czy lakier do włosów, oraz zawiesiny, np. podkład do twarzy. Oprócz dobrania odpowiedniej formy bazy kosmetyku ważnym aspektem jest dobranie odpowiednich dla danego produktu substancji i składników aktywnych. Faza, w której występuje kosmetyk ma za zadanie skutecznie przenieść składniki czynne do wnętrza skóry. Istnieją również aspekty wizualno-olfaktoryczne, które z kolei mają zachęcić konsumentów do wybrania właśnie tego produktu. Jest jednak pewna ograniczona pula typów składników, które stosuje się w praktycznie każdej formulacji, a należą do nich między innymi:

  • surfaktanty, czyli środki powierzchniowo – czynne zapewniające odpowiednią pielęgnację ciała i higienę osobistą,
  • substancje czynne, dzięki którym kosmetyk ma określone działanie na skórę,
  • emolienty, będące składnikami o działaniu zmiękczającym i nawilżająco-uelastyczniającym,
  • humektanty, utrzymujące nawilżenie samego kosmetyku, mające utrzymać jego konsystencję,
  • konserwanty, które chronią kosmetyk przed rozwojem mikroorganizmów dostających się poprzez zetknięcie z powietrzem lub wielokrotnym zetknięciem ze skórą.

Stworzenie idealnej formulacji nie jest łatwe, jednak istnieje wiele źródeł pomocniczych, na przykład zakładka „Strefa Formulacji” na stronie produktowej Grupy PCC. Znajdziemy w niej ogromną ilość informacji na temat gotowych formulacji, a także zakładki, w których znajdują się produkty podzielone ze względu na kosmetyki, do których można ich użyć. Jest to niezwykle przydatna strona, gdyż pomoże zarówno podczas szukania surowców o określonej funkcji, jak i w celu inspiracji podczas opracowywania nowej formulacji.

Źródła:
  1. https://cosmeticseurope.eu/cosmetic-products/
  2. https://bulkinside.com/cosmetics-processing/
  3. https://biotechnologia.pl/kosmetologia/dobra-praktyka-produkcji-gmp-w-wytworniach-kosmetykow,11048
  4. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S2352554123002127
  5. A. Sahota (Ed.), Sustainability: How the Cosmetics Industry Is Greening up, John Wiley & Sons, New Jersey (2014), pp. 197-215

Komentarze
Dołącz do dyskusji
Brak komentarzy
Oceń przydatność informacji
- (brak)
Twoja ocena