Regulatory wzrostu roślin – czym są? Jak działają i kiedy ich używać?

Czym są regulatory wzrostu i rozwoju roślin?

Tym mianem nazywamy grupę substancji chemicznych, które są odpowiedzialne za kontrolowanie kluczowych procesów zachodzących w roślinach – od kiełkowania nasion, aż po dojrzewanie owoców. Zalicza się do nich szeroka grupa związków (syntetycznych i naturalnych – fitohormonów). W przeciwieństwie, chociażby do herbicydów czy insektycydów – rolą regulatorów wcale nie jest walka z patogenami czy szkodnikami.

Przeciwnie. Ich zadaniem jest modyfikacja procesów rozwojowych samej rośliny – po to, aby rosła silna, duża i zdrowa. Fitohormony są produkowane przez same rośliny, zaś syntetyczne tworzone przez człowieka (bardzo często oferują większą skuteczność, w tym stabilność i precyzję działania).

Jak działają? Opis mechanizmu.

Regulatory wzrostu mogą działać na wiele różnych sposobów. Niektóre z nich naśladują naturalne hormony roślin. Z kolei inne – blokują receptory i przerywają naturalne procesy, a nawet mają wpływ na biosyntezę czy degradację naturalnych fitohormonów. Ostateczny efekt działania tych składników zależy od: gatunku rośliny, jej fazy rozwojowej, warunków środowiskowych oraz zastosowanej dawki.

W praktyce wpływają na większą odporność roślin na stresy, poprawiają efektywność wykorzystania składników pokarmowych i umożliwiają uprawę w trudniejszych warunkach.

Klasyfikacja regulatorów według przeznaczenia

• Grupa numer 1 to stymulatory wzrostu. Mogą mieć na celu wspieranie ukorzeniania się sadzonek, zapobieganie opadaniu owoców, zwiększaniu ich ilości i wielkości, a nawet stymulację procesu kwitnienia.
• Grupa numer 2 inhibitory wzrostu. Skupiają się na kontroli, a czasami wręcz spowalnianiu wzrostu. W tym celu na przykład skracają źdźbła czy regulują dominację wierzchołkową.
• Grupa numer 3 to regulatory dojrzewania. Odpowiadają za fazy rozwoju na ich końcowym etapie. Mogą przyspieszać dojrzewanie owoców, jak również przedłużać trwałość samych produktów.

W jakich branżach i obszarach znajdują zastosowanie?

Regulatory wzrostu roślin znalazły swoje miejsce w praktycznie każdej dziedzinie związanej z produkcją roślinną. Od wielkopowierzchniowych upraw zbóż po precyzyjną hodowlę roślin ozdobnych – wszędzie tam, gdzie potrzebna jest kontrola nad naturalnymi procesami rozwojowymi.

#1 Uprawy rolne

Regulatory wzrostu znajdują szczególne zastosowanie w uprawach zbóż (skracają źdźbła, wzmacniają łodygi i poprawiają krzewienie roślin), rzepaku (poprawiają jego odporność i usprawniają dojrzewanie) oraz ziemniaków (pomagają kontrolować kiełkowanie bulw).

#2 Sadownictwo

W tym obszarze pozwalają uzyskiwać większe i zdecydowanie lepsze (pod względem jakości, smaku i wyglądu) owoce.

#3 Uprawa roślin ozdobnych i szkółkarstwo

Tutaj z kolei ich “uwaga” skupia się na wyglądzie oraz ogólnej kondycji roślin. Mogą wspierać procesy ukorzeniania się trudnych gatunków, stymulować rozgałęzianie. Są także nieocenione podczas rozmnażania rzadkich odmian.

Kiedy i w jakich okolicznościach sięgać po regulatory wzrostu roślin? Kalendarz.

Co łączy ze sobą herbicydy, insektycydy i fungicydy? Odpowiedź to… dopasowanie. Najlepsze efekty da się uzyskać wówczas, gdy poda się odpowiednie ilości substancji, odpowiednim roślinom i – w odpowiednim do tego czasie.

Przykłady? W uprawach rzepaku sprawdzają się najlepiej przed zimą oraz wczesną wiosną. Najlepszy okres dla drzew owocowych to natomiast ten przypadający tuż po kwitnieniu. W przypadku rośliny ozdobne – warto zastosować indywidualne podejście.

Dlaczego warto?

Realny wpływ na zwiększenie plonów to ważny, ale z pewnością niejedyny aspekt, który warto odnotować i podkreślić. Mądre sięganie po regulatory wzrostu roślin daje Ci przede wszystkim realną kontrolę nad jakością produktów (wyrównują dojrzewanie, pozawalają uzyskiwać lepsze parametry i łatwiej planować terminy produkcji). To wszystko przekłada się na optymalizację nakładów pracy, lepsze dopasowanie do wymagań rynku, a co za tym idzie – mniejsze straty i większe zyski.

Co z negatywnymi aspektami? Potencjalne zagrożenia związane ze stosowaniem regulatorów wzrostu.

Zanim przejdziemy do zakończenia – pora na kilka słów dotyczących ograniczeń. Bowiem, jak każde tego typu narzędzie, regulatory wzrostu również wymagają odpowiedzialnego stosowania.

Główny powód do zmartwień stanowi niewłaściwe dawkowanie. Może ono bowiem prowadzić do fitotoksyczności i zaburzeń fizjologicznych, rodzić ryzyko przedostawania się substancji do wód gruntowych (a tym samym wpływać na inne organizmy).

Odkryj więcej informacji na temat o nowoczesnej agrochemii

Na początek polecamy Ci lekturę publikacji dotyczącej klasyfikacji chemicznych środków ochrony roślin. Poza nią na naszym blogu znajdziesz mnóstwo innych wskazówek, którymi regularnie i z przyjemnością się dzielimy.

Jeśli wiesz, że regulatory wzrostu to tylko jedna z bardzo wielu fascynujących gałęzi agrochemii i chcesz sprawdzić inne – sprawdź naszą ofertę agrochemikaliów.