Parabeny w kosmetykach – co to jest? Czy są szkodliwe?

Czym są i jak działają? Jaki mają wpływ na zdrowie i co na ten temat mówią nam badania naukowe dotyczące parabenów stosowanych w branży kosmetycznej?

Czym są parabeny?

Parabeny to związki chemiczne (estry kwasu parahydroksybenzoesowego). Ich głównym zadaniem jest ochrona produktów przed zepsuciem. Działają jak konserwanty, które zapobiegają pojawianiu, a następnie rozwijaniu się bakterii, pleśni oraz grzybów. To właśnie te cechy sprawiają, że są powszechnie stosowane przy produkcji kosmetyków. Można je znaleźć w kremach, balsamach, szamponach, perfumach, produktach do makijażu i wielu innych.

Jakie rodzaje parabenów występują w kosmetykach?

Na szczególne podkreślenie zasługują cztery grupy parabenów, w tym:

• Metyloparaben i etyloparaben – często występują w składach produktów służących do pielęgnacji.
• Propyloparaben i butyloparaben – stosowane w kosmetykach, które charakteryzują się dłuższą trwałością.

Jakich parabenów NIE stosuje się w branży kosmetycznej?

Do tej grupy zaliczamy: izobutyloparaben, izopropyloparaben, fenyloparaben, benzyloparaben, pentyloparaben. Z uwagi na potencjalne negatywne działanie na zdrowie – ich stosowanie przy produkcji kosmetyków zostało zakazane w Unii Europejskiej.

Jak działają i dlaczego są dodawane do kosmetyków?

Producenci kosmetyków sięgają po parabeny przede wszystkich z dwóch powodów:

• Po pierwsze – dlatego, że skutecznie chronią ich produkty przed patogenami, a co za tym idzie – przed zepsuciem się (np. w wyniku działania bakterii, grzybów itp.).
• Po drugie – dlatego, że są po prostu racjonalną i bezpieczniejszą alternatywą dla innych środków konserwujących (pod warunkiem że występują w bezpiecznych stężeniach).

Czy są bezpieczne dla zdrowia?

Ewentualny wpływ działania parabenów na ludzkie zdrowie jest tematem bardzo złożonym i wcale nie tak jednoznacznym. Niektóre osoby zwracają uwagę na potencjalne zagrożenia związane z zaburzaniem hormonów, problemy z płodnością, czy powiązania z przyczynami nowotworów piersi. Reakcje alergiczne występują stosunkowo rzadko.

W tym miejscu musimy jednak podkreślić, że badania nie potwierdzają szkodliwego wpływu przy stężeniach stosowanych w kosmetykach. Dodatkowo, warto pamiętać, że nad ich wykorzystaniem w produkcji czuwają powołane do tego instytucje, które regularnie badają i oceniają bezpieczeństwo parabenów. Naturalnie kwestia ta nie dotyczy “złych” parabenów, które zostały oficjalnie zakazane do stosowania w kosmetologii.

A jeśli już o kontroli mowa…

Co na to przepisy prawa? Normy i ograniczenia dotyczące parabenów.

Dobra wiadomość jest taka, że obowiązujące w Unii Europejskiej przepisy są jednymi z najbardziej surowych. Jasno wskazują, które parabeny są dopuszczone do stosowania w kosmetykach (oraz w jakich stężeniach), a które są kategorycznie zabronione. Ograniczenia są pochodnymi analiz i badań wykonanych przez niezależnych ekspertów.

Alternatywy dla parabenów – czy kosmetyki „paraben-free” to zawsze dobry wybór?

Kosmetyki, w których składach nie znajdziesz tych substancji, z pewnością zyskują na popularności. Warto jednak pamiętać, że zastosowanie alternatywnych metod konserwacji (np. za pomocą kwasu sorbowego czy ekstraktów roślinnych), nie zawsze okazuje się równie efektywne.

Niektóre składniki uchodzące za naturalne mogą doprowadzać do podrażnień, a nawet wywoływać reakcje alergiczne. Istotną rolę odgrywa również cena. Z uwagi na mniejszą popularność oraz konieczność zastosowania wyższych stężeń – są po prostu droższe. Z kolei kosmetyki pozbawione jakichkolwiek konserwantów mają zdecydowanie krótszą trwałość.

Parabeny w kosmetykach – szkodliwe czy bezpieczne?

Zbliżając się powoli do końca tej publikacji – pora na małe podsumowanie. Powszechnie dostępne informacje pozwalają nam wnioskować, że parabeny stosowane w kosmetykach są bezpieczne dla większości ludzi, aczkolwiek – pod warunkami:

• Właściwego ich doboru (metyloparaben, etyloparaben, propyloparaben, butyloparaben).
• Zastosowanie odpowiedniego stężenia tych substancji (określanego np. przez unijne normy).

Do wyjątków należą osoby uczulone na te składniki.

Ich ewentualna szkodliwość jest znacznie niższa – zwłaszcza, jeśli weźmiemy pod uwagę zagrożenia związane z rozwojem i działaniem mikroorganizmów, które powstają w produktach kosmetycznych pozbawionych takiej konserwacji.

Szukasz dodatkowych informacji?

Parabeny to tylko jeden z wielu składników pozwalających na produkcję trwałych, bezpiecznych oraz wydajnych kosmetyków. Ważną rolę odgrywają również surfaktanty, które znajdziesz w ofercie PCC Exol. Po dodatkową dawkę wiedzy dotyczącej chemii i nie tylko – zapraszamy na nasz blog.