Nawozy dolistne

Dlaczego nawożenie dolistne ma takie znaczenie?

Nawożenie dolistne ma kluczowe znaczenie w nowoczesnym rolnictwie ze względu na szybkość działania, wysoką efektywność oraz możliwość interwencji w krytycznych momentach rozwoju roślin. Aplikacja na liście stymuluje aktywność roślin. Korzystnie wpływa na gospodarkę wodną (w tym pobieranie wody z gleby przez roślinę), a to z kolei pobudza wzrost korzeni. W konsekwencji nawozy dolistne przyspieszają pobieranie składników odżywczych.

Nawozy dolistne działają najlepiej, gdy są stosowane razem z nawozem doglebowym, a nie jako jego zamiennik w celu zwiększenia produktywności i poprawy zdrowia roślin.

W rolnictwie przemysłowym nawozy dolistne są narzędziem o dużym znaczeniu. Stosowane w kluczowych fazach wzrostu – szczególnie w uprawie zbóż – odgrywają kluczową rolę w optymalizacji plonów i ich jakości. Nawozy dolistne na zboża mają za zadanie szybko oraz precyzyjne dostarczyć składników odżywczych w odpowiedniej fazie rozwoju i w ten sposób uzupełnić niedobory lub zwiększyć odporność roślin na stres.

Surowce do produkcji nawozów dolistnych

Szukając nawozu dolistnego dla roślin, niezwykle ważne jest zwrócenie uwagi na szereg właściwości zapewniających pożądany efektywność działania, a te w dużej mierze zależą od wykorzystanych do jego produkcji surowców.

Nawóz dolistny to mieszanina makro- i mikroelementów. Aplikowany jest na rośliny w formie płynnej, dlatego niezwykle ważna jest wysoka rozpuszczalność poszczególnych komponentów w wodzie. Tylko składniki odżywcze w formie jonowej są skutecznie przyswajane przez liście. Ponadto homogeniczność nawozu wpływa na bezproblemową aplikację, np. ogranicza zatykanie dysz opryskowych.

Szukając optymalnego nawozu dolistnego warto zwrócić uwagę na jego indeks solny – te o zbyt wysokich wartościach mogą oddziaływać negatywnie na roślinę i osłabiać jej wzrost.

Warto pamiętać, że skład nawozów dolistnych jest zmienny i zależy od jego przeznaczenia. Często produkt przeznaczony dla jednego gatunku uprawy nie będzie odpowiedni dla innego. Wybierając nawóz dolistny pod określone uprawy należy zwracać uwagę na koncentrację poszczególnych składników oraz właściwości fizyczne i chemiczne nawozu. Nawozy muszą być wytwarzane z wysokiej jakości surowców i spełniać standardy kontroli jakości. Do najważniejszych grup surowców należą sole mineralne, chelaty a także adiuwanty.

Sole mineralne jako źródło łatwo przyswajalnych składników

Sole mineralne to fundamentalna grupa surowców w produkcji nawozów dolistnych. Najczęściej stosowane to siarczany, azotany i fosforany. Wybór jest podyktowany rodzajem pożądanego makroskładnika: najczęściej azotu, fosforu lub potasu.

Źródła azotu

Mocznik jest najbardziej odpowiednim źródłem azotu do aplikacji dolistnych,  ze względu na niski indeks solny i wysoką rozpuszczalność w porównaniu z innymi źródłami azotu. Stymuluje wchłanianie pozostałych składników odżywczych poprzez zwiększenie przepuszczalności tkanki liści. Jednak mocznik wykorzystywany w opryskach dolistnych powinien charakteryzować się niską zawartością biuretu, aby zminimalizować skutki uboczne poparzenia liści. Inne źródła azotu można uzyskać z polifosforanów amonu, tiosiarczanu amonu oraz płynnego siarczanu amonu.

Źródła fosforu

Do produkcji nawozów dolistnych wykorzystywane są rozpuszczalne w wodzie surowce, takie jak fosforan amonu i fosforan potasu. Ponadto korzystne jest połączenie polifosforanów i ortofosforanów – mniejsze ryzyko poparzenia liści i skuteczniejsze wchłanianie.

Źródła potasu

W zależności od dostępności, polifosforany potasu są doskonałym źródłem potasu o niskim indeksie solnym i wysokiej rozpuszczalności. Odpowiedni do produkcji nawozów dolistnych jest również siarczan potasu, mimo mniejszej rozpuszczalności.

Chelaty

Chelaty są związkami, w których jon metalu jest związany z cząsteczką organiczną za pomocą wiązania koordynacyjnego. Schelatowane mikroelementy, dzięki swojej unikalnej chelatowej strukturze pierścieniowej, zapewniają wyższy poziom stabilności kompleksu. To sprawia, że ​​są one bardziej odporne na rozkład chemiczny lub wytrącanie, zapewniając efektywne dostarczanie niezbędnych jonów metali roślinom. Stosowane w nawozach dolistnych mikroelementy (miedź, cynk, mangan, żelazo) w postaci form chelatowych odznaczają się bardzo dobrą rozpuszczalnością w wodzie oraz stabilnością.

Substancje powierzchniowo czynne (surfaktanty)

W celu stworzenia skutecznej formulacji nawozu dolistnego ważne są – poza składnikami aktywnymi – substancje poprawiające cechy użytkowe nawozu i zwiększające przyswajalność. Są to przede wszystkim regulatory wzrostu, emulgatory, środki obniżające napięcie powierzchniowe (zwiększające zwilżalność), a nawet rozluźniające zewnętrzne warstwy komórkowe liści.

Ze względu na właściwości, powszechnie w branży agrochemicznej wykorzystywane są substancje powierzchniowo czynne, nazywane surfaktantami. Dzięki amfifilowej budowie chemicznej, stabilizują gotową formulację i poprawiają jej właściwości aplikacyjne. Kluczową rolę odgrywają w zwiększeniu zwilżalności gotowych preparatów. Nawozy dolistne podawane są w formie wodnych roztworów, gdzie wysokie napięcie powierzchniowe może utrudniać rozprowadzenie substancji odżywczych. Surfaktanty skutecznie pokonują tą przeszkodę, dzięki czemu krople wody doskonale rozpływają się po powierzchni liści.